Ενορία Ι. Ν. Αγίας Μαρίνας Άνω Ιλισίων

Ο Χορός Ψαλτών "Ιλισιώτες Ψάλτες" στο 20ο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου (2022)

Οἱ "Ίλισιῶτες Ψάλτες", ὁ χορὸς Ψαλτῶν τῆς Σχολῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς Ἁγίας Μαρίνης Ἄνω Ἰλισίων, ἐμφανίστηκαν τὴν Παρασκευὴ 2 Σεπτεμβρίου 2022 στὸν χῶρο τοῦ ἱεροῦ σπηλαίου τῆς Ἀποκαλύψεως στὴν Πάτμο, στὸ πλαίσιο τοῦ 20ου Φεστιβὰλ Θρησκευτικῆς Μουσικῆς Πάτμου. Τὸν ἀδυνατοῦντα διδάσκαλο τοῦ χοροῦ Γρηγόριο Ἀναστασίου ἀντικατέστησε ἐπάξια στὴν χοραρχία ὁ πρωτομαθητής του, πρωτοψάλτης κι ὁ ἴδιος, Σωτήριος Κουτσούρης.

[Σημ.: Ἡ ἐξόχως τιμητικὴ πρόσκληση γιὰ τὴν συμμετοχὴ τοῦ Χοροῦ μας σ᾽ αὐτὸν τὸν διεθνοῦς ἀκτινοβολίας καλλιτεχνικὸ θεσμὸ προῆλθε ἀπὸ τὸν καλλιτεχνικὸ διευθυντὴ τοῦ Φεστιβάλ, λαμπρὸ ἐπιστήμονα μουσικολόγο καὶ συνθέτη, Δρα Σωτήριο Δεσπότη, στὸν ὁποῖο ἐκφράζονται καὶ δημοσίως θερμὲς εὐχαριστίες].

Τὸ πρόγραμμα τῆς ἐκδηλώσεως διαρθρώθηκε σὲ τρία μέρη:

α) ἕνα πρῶτο εἰσαγωγικὸ μέρος μὲ ἀποσπάσματα ἀρχαιοελληνικῆς μουσικῆς καὶ σπάνιο δεῖγμα πολυφωνικῆς καταγραφῆς ψαλμοῦ ἀπ᾽ τὴν βυζαντινὴ περίοδο,

β) ἕνα δεύτερο -κύριο- μέρος μὲ ψαλτικὸ ρεπερτόριο ἀναφερόμενο στὴν ἀρχὴ τῆς Ἰνδίκτου, στὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Θεολόγο καὶ στὴν ψαλτικὴ παράδοση τῆς Πατμου, καὶ

γ) ἕνα τελευταῖο -τρίτο- μέρος μὲ μικρασιάτικα τραγούδια

Μὲ τὸν Χορὸ συνέπραξαν ὡς μονοφωνάρηδες-ψάλτες καὶ ὡς τραγουδιστὲς (στὸ γ´ μέρος τοῦ προγράμματος), ὁ ὀτρηρὸς μουσικολόγος - ἐπικ. Καθηγητὴς τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων καὶ ἐξοχος ἑρμηνευτὴς Νίκος Ἀνδρίκος καὶ ὁ καλλιφωνότατος λαμπαδάριος τῆς Ἁγίας Εἰρήνης Αἰόλου Γιάννης Τσιοτσιόπουλος. Ὑπεύθυνος γιὰ τὴν συγκρότηση τῆς ὀρχήστρας ἦταν ὁ ἐξαίρετος μουσικός, ἐκ τῶν παλαιοτέρων μελῶν τοῦ Χοροῦ τῶν Ἰλισιωτῶν Ψαλτῶν, Χάρης Παπανικολάου (οὔτι), πλαισιωμενος ἀπὸ τὸν δεξιοτέχνη καὶ σπουδαῖο μουσικοδιδάσκαλο Ἀνδρέα Σκάνδαλο (κανονάκι), τὸν Σωτήρη Σκάνδαλο (τσέλο), τὸν Σπῦρο Γιατρᾶ (κιθάρα) καὶ τὸν Χαραλάμπη Καρατζογιάννη (κρουστά).

Τὴν ἐκδήλωση παρουσίασε ἡ δημοσιογράφος Βίκυ Φλέσσα, κατὰ τὸ ἀκόλουθο ἀναλυτικὸ πρόγραμμα:

α) Μελωδήματα –Σπαράγματα μουσικὰ ἀρχαῖα καὶ βυζαντινὰ

• Ὕμνος στὴ Μοῦσα Μεσομήδους (2ος αἰ. μ.Χ.). Ἑρμηνεύει ὁ Ἰωάννης Τσιοτσιόπουλος

• «Ὅσον ζῇς φαίνου…», ἐπιτάφιο ἄσμα τοῦ Σεικίλου. Ἑρμηνεύει ὁ Ἰωάννης Τσιοτσιόπουλος

• «Αἰνεῖτε τὸν Κύριον…», δεῖγμα βυζαντινῆς πολυφωνίας, σύνθεση τοῦ Μανουὴλ Γαζῆ (15ος αἰ.) σὲ μεταγραφὴ τοῦ Μιχάλη Ἀδάμη († 2013), ἦχοι δ´ καὶ πλ. δ´. Ἑρμηνεύουν· ὁ Ἰωάννης Τσιοτσιόπουλος καὶ ὁ Παναγιώτης Δήμου

β) Ψάλματα – Ἀπηχήματα τῆς Πάτμου καὶ τῆς Σμύρνης

• «Εὐλόγησον τὸν στέφανον...», Κοινωνικὸν τῆς Ἰνδίκτου, μέλος Γεωργίου Κρητὸς († 1815), ἦχος πρῶτος ανανες

• «Οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ...», στίχοι τοῦ ‘ἀποκαλυπτικοῦ’ 18ου ψαλμοῦ, μέλος Γρηγορίου Στάθη, ἦχος λέγετος (Μονοφωνάρηδες· Σωτήριος Κουτσούρης, Σπῦρος Νικολακόπουλος, Δημήτριος Ἀχιλλεόπουλος)

• «Ρόδον τὸ ἀμάραντον – Τὸ μῆλον τὸ εὔοσμον…», οἱ α´ καὶ γ´ πόδες τοῦ ὀκτάηχου θεοτοκίου μαθήματος, μέλος Νικολάου πρωτοψάλτου Σμύρνης († 1887), ἦχος πρῶτος καὶ τρίτος (Καλοφωνάρης ὁ Νίκος Ἀνδρίκος)

• «Ἁρματηλάτην Φαραὼ...- Τῶν λυπηρῶν ἐπαγωγαὶ...», ἡ α´ ὠδὴ τοῦ Μεγάλου Παρακλητικοῦ Κανόνος εἰς τὴν Θεοτόκον. Ὁ εἱρμὸς Ἁρματηλάτην Φαραὼ εἶναι ποίημα Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ († 749), τὰ τροπάρια τῆς Θεοτόκου τοῦ βασιλέως Θεοδώρου Β´ Δούκα τοῦ Λασκάρεως († 1258). Τὸ σύντομο εἱρμολογικὸ μέλος ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ Πέτρου Βυζαντίου († 1808) μὲ καλλωπισμοὺς τοῦ Γρηγορίου Στάθη καὶ τὸ (ἀργὸ) μέλος τῆς Καταβασίας τοῦ Ἰωάννου Πρωτοψάλτου († 1866). Ἦχος πλάγιος τοῦ τετάρτου νανα (Μονοφωνάρηδες· Σπῦρος Γιατρᾶς & Βασίλης Νικολακόπουλος)

• «Εὐαγγελιστὰ Ἰωάννη...», δοξαστικὸν τῶν αἴνων τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, μέλος Γερμανοῦ ἀρχιερέως Νέων Πατρῶν (β´ ἥμισυ τοῦ 17ου αἰ.) [αὐτόγραφος κώδικας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Πάτμου 930, τοῦ ἔτους 1665, φφ. 53β-54α] κατ᾽ ἐξήγησιν Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος († 1840) [κώδικας ΕΒΕ-ΜΠΤ 750, φ. 147α-β], ἦχος πλάγιος τοῦ τετάρτου νεαγιε (Κανονάρχης· Κωνσταντῖνος Κωνσταντινάκης)

• «Ἀλληλουιάριον», “τῆς ἀγάπης” λεγόμενον, μὲ στίχους ἀπ᾽ τὴν Καινὴ Διαθήκη (Α΄ Κορ. 14,1· Α΄ Ἰω. 4,15), μέλος Γρηγορίου Στάθη, ἦχος πλάγιος τοῦ πρώτου πεντάφωνος ανεανες

• «Ἄξιόν ἐστιν…», μεγαλυνάριον θεοτοκίον ψαλλόμενον εἰς τὴν θείαν Λειτουργίαν τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, μέλος Γρηγορίου Ἀναστασίου, ἦχος δεύτερος νεανες (Μονοφωνάρηδες· Λεωνίδας Ἠλιόπουλος & Παναγιώτης Δήμου)

• «Τὸ ὄμμα τῆς καρδίας μου…», εἱρμὸς καλοφωνικός, μέλος Νικολάου πρωτοψάλτου Σμύρνης († 1887), ἦχος πλάγιος τοῦ δευτέρου (Καλοφωνάρης ὁ Νίκος Ἀνδρίκος)

• «Πᾶσα πνοὴ αἰνεσάτω τὸν Κύριον...», πασαπνοάριον τοῦ Ὄρθρου, μέλος παπαδικὸ - καλοφωνικὸ Πέτρου Λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου († 1778) [ΒΚΨ: Ἀρχεῖον Γρηγορίου Πρωτοψάλτου, Φάκελος Δ´, Τετράδιο 100, χφ. Πέτρου Βυζαντίου «... συνετέθη παρὰ τοῦ δομεστίκου Πέτρου ἐν τῇ μεγίστῃ νόσῳ» (δηλαδὴ μεταξὺ 1765 καὶ 1770)] κατ᾽ ἐξήγησιν Κωνσταντίνου Νικολακόπουλου, ἦχος τέταρτος αγια

• «Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου…», στίχος ψαλλόμενος εἰς τὴν ἀρτοκλασίαν, μέλος τῆς ψαλτικῆς παραδόσεως τῆς Πάτμου, καταγραφὴ Γρηγορίου Στάθη, ἦχος πλάγιος τοῦ πρώτου τριφωνῶν ανεανες

γ) Ἄσματα – Ἀντίλαλοι τῆς Μικρασίας

• «Δὲν εἶν᾽ αὐγὴ νὰ σηκωθῶ», τραγούδι τῆς μικρασιατῶν προσφύγων (Τραγούδι· Γιάννης Τσιοτσιόπουλος)

• «Σὰν τὰ μάρμαρα τῆς Πόλης», Μικρᾶς Ἀσίας (Τραγούδι· Νίκος Ἀνδρίκος)

• «Σὰν πᾶς στὰ ξένα», Μικρᾶς Ἀσίας καὶ Δωδεκανήσων (Τραγούδι· Γιάννης Τσιοτσιόπουλος)

• «Γιαννούλα Τσανακαλιώτισσα», Μικρᾶς Ἀσίας καὶ Θράκης (Τραγούδι· Γιάννης Τσιοτσιόπουλος)

• «Σωκιανή», Σμύρνης (Τραγούδι· Νίκος Ἀνδρίκος)

δημοσιεύθηκε την 23/09/2022

"Κοσμά και Δαμιανού τα άνθη" (Ψαλτική εκδήλωση)

Η Σχολή Βυζαντινής Μουσικής Ι. Ν. Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων πραγματοποίησε και φέτος την καταληκτήρια για το 2018-19 Ψαλτική εκδήλωση, υπό τον τίτλο: "Κοσμά και Δαμιανού τα άνθη". Στην εκδήλωση, που έγινε τη Δευτέρα 3 Ιουνίου 2019 στις 8 μ.μ. στον Ι. Ν. Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων, ο Χορός των μαθητών της Σχολής "Ιλισιώτες Ψάλτες" απέδωσε μέλη Κοσμά Ιβηρίτου και Δαμιανού Βατοπαιδηνού, από τη σπουδή στην αγιορειτική Ψαλτική του 17ου αι. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα περιλάμβανε τα μέλη:

- Δόξα σοὶ τῷ δείξαντι τὸ φῶς, στίχοι τῆς Δοξολογίας, μέλος «πρὸς ἐθνικὸν» Κοσμᾶ Μακεδόνος καὶ Ἰβηρίτου (β΄ μισὸ τοῦ 17ου) [χφ. Ἰβήρων 1183 τοῦ ἔτους 1692, φφ. 280α – 283β] σὲ ἐξήγηση Γρηγορίου Θ. Στάθη, ἦχος πρωτόβαρυς.
- Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, μάθημα θεοτοκίο -ἀναγραμματισμὸς τοῦ Ἄξιόν ἐστιν-, μέλος, ὀκτάηχο καὶ δίχορο, Δαμιανοῦ Βατοπαιδηνοῦ (β΄ μισὸ τοῦ 17ου - ἀρχὲς τοῦ 18ου αἰώνα).

Στην έναρξη της εκδήλωσης ως προλόγισμα αναγνώστηκε κείμενο του Γρηγορίου Αναστασίου, το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.

Την εκδήλωση έκλεισε ο πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Καραϊσαρίδης, καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, ο οποίος χαρακτήρισε την εξαιρετική απόδοση των ύμνων από το Χορό Ψαλτών, ως καρπό της μαθητείας που γίνεται στη Σχολή επί πολλά έτη με επιμονή και συνέπεια.

δημοσιεύθηκε την 08/06/2019

Απονομή Πτυχίων και Διπλωμάτων Βυζαντινής Μουσικής

Την Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2018 στις 7 μ.μ. πραγματοποιήθηκε σε κατανυκτική ατμόσφαιρα ο πανηγυρικός Εσπερινός της εορτής του Αγίου Νεκταρίου του παρεκκλησίου του Ναού μας. Η Σχολή Βυζαντινής Μουσικής Ι. Ναού Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων είχε ιδιαίτερα τιμητική παρουσία, αφού στο δεξί αναλόγιο μαζί με τον Πρωτοψάλτη κ. Γρηγόριο Αναστασίου έψαλαν οι μαθητές που φοιτούν στη Σχολή, ενώ στο αριστερό αναλόγιο έψαλαν οι φετινοί Διπλωματούχοι της Σχολής.

Μετά το πέρας του Εσπερινού απονεμήθηκαν οι τίτλοι σπουδών στους τελειοφοίτους μαθητές του παρελθόντος έτους 2017-2018, που εξετάστηκαν επιτυχώς στις Απολυτήριες εξετάσεις Ιουνίου 2018 ενώπιον επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού. Ο π. Κωνσταντίνος Καραϊσαρίδης αναφέρθηκε στο τριακονταετές και πλέον έργο της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής και συνεχάρη τους αποφοίτους για τη διακονία τους στο αναλόγιο και για την επιτυχία τους στη σπουδή της Βυζαντινής μουσικής.

Πτυχίο Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής έλαβε ο κ. Ιωάννης Λέκκας. Δίπλωμα Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής έλαβαν με αλφαβητική σειρά οι κ.κ. Λεωνίδας Ηλιόπουλος, Στυλιανός Καλής, Σωτήριος Κουτσούρης, Βασίλειος Νικολακόπουλος, Σπυρίδων Νικολακόπουλος, Δημήτριος Σαμπαζιώτης, Χρήστος Σωτηρόπουλος και η κ. Θεοδώρα Μέξα.

δημοσιεύθηκε την 12/11/2018

Οι Ιλισιώτες Ψάλτες στο Ζ΄ Διεθνές Συνέδριο "Θεωρία & Πράξη της Ψαλτικής Τέχνης"

Ο Χορός Ψαλτών της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων "Ιλισιώτες Ψάλτες" με χοράρχη τον Πρωτοψάλτη και Διευθυντή της Σχολής κ. Γρηγόριο Αναστασίου, έλαβε μέρος στην Ψαλτική Εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2018 στις 7.30 μ.μ. στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, στα πλαίσια του Ζ΄ Διεθνούς Μουσικολογικού και Ψαλτικού Συνεδρίου με γενικό τίτλο "Θεωρία & Πράξη της Ψαλτικής Τέχνης" και θέμα "Μορφολογία-Αισθητική". Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Βυζαντινής Μουσικολογίας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος υπό την ευλογία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου και με την αρωγή του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, το τριήμερο 18-20 Οκτωβρίου 2018 στην Αθήνα.

Το πρόγραμμα των "Ιλισιωτών Ψαλτών" περιλάμβανε τα μέλη:

Τῷ τριττῷ τῆς ἐρωτήσεως, στιχηρό ιδιόμελο-δοξαστικό των αγίων Αποστόλων, μέλος Ιακώβου Πρωτοψάλτου (+1800), ήχος δ΄
(Δόξα) Θεέ, τρισήλιε μονάς, το τριαδικό -15σύλλαβο- μάθημα του Πολυελέου Ἐπί τῶν ποταμῶν Βαβυλῶνος, μέλος Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, ήχος γ΄
Ἄξιόν ἐστίν ὡς ἀληθῶς, μεγαλυνάριο θεοτοκίο ψαλλόμενο στήν θ. Λειτουργία του ἱ. Χρυσοστόμου, μέλος Γρηγορίου Στάθη, ήχος πλάγιος α΄

Παρακολουθήστε εδώ όλη την εμφάνιση των "Ιλισιωτών Ψαλτών".

δημοσιεύθηκε την 22/10/2018

"Tῷ τριττῷ τῆς ἐρωτήσεως..." (Ψαλτική εκδήλωση λήξης 2017-18)

Τη Δευτέρα 11 Ιουνίου 2018 και ώρα 8 μ.μ. πραγματοποιήθηκε η καταληκτήρια Ψαλτική εκδήλωση της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων για το διδακτικό έτος 2017-18, με τίτλο:

"Τῷ τριττῷ τῆς ἐρωτήσεως..."

ἤ Τα πρωτοκάρπια της σχολής

Ο Χορός Ψαλτών της Σχολής "Ἰλισιῶτες Ψάλτες" απέδωσε μέλη από την ύλη των προγραμματισμένων Διπλωματικών εξετάσεων της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής Αγίας Μαρίνης Άνω Ιλισίων, οι οποίες διεξήχθησαν στις 30 Ιουνίου 2018.

Διαβάστε εδώ το προλόγισμα της εκδήλωσης, κείμενο του Πρωτοψάλτου και Χοράρχη κ. Γρηγορίου Αναστασίου, που αναγνώστηκε στην έναρξη της εκδήλωσης.

δημοσιεύθηκε την 28/05/2018

12 3next